Johann Gottlieb Fichte (1762-1814)
• „Próba krytyki wszystkiego objawienia” (1793) – w duchu kantowskim filozofia religii:
o praca nie bardzo spodobała się Kantowi
o została wydana, jednak bez autora, wszyscy myśleli, że napisana przez Kanta praca spodobała się krytykom, Kant przyznał, że autorem jest Fichte
o praca o pojęciu „teorii wiedzy”
o „teoria wiedzy” jako fundamentalne określenie
• O pojęciu teorii wiedzy albo tak zwanej filozofii (1794)
• Prowadzenie człowieka (1800)
• Przeciwstawienie 2 typów systemów filozoficznych:
o idealizm – wychodzi od podmiotu i zakłada jego wolność, w tym momencie mogę prowadzić filozoficzną narrację, skoro jestem wolny i moje poglądy są wynikiem mojej decyzji
o dogmatyzm – zakłada, że rzeczywistość ma charakter przedmiotowy, wszystko co powstaje, powstaje w wyniku obiektywnych przemian, wszystko wpływa na siebie, wszystko dzieje się zgodnie z prawami natury, w związku z tym nie ma tam wolności; sama filozofia i świadomość ją wytwarzająca nie są wolne, my sami jesteśmy wytworem procesu o charakterze materialnym, przyrodniczym, każda wypowiedź o przyrodzie nie ma sensu, nie ma odniesienia czegokolwiek do czegokolwiek; stanowisko dogmatyczne nie ma sensu jako stanowisko filozoficzne, na jakiej podstawie twierdzisz, że znasz rzeczywistość, skoro wszystkie twoje myśli to gra atomów, 2 niezależne porządki rzeczywistości:
obiektywny – wg materializmu – wszystko tworzy się zgodnie z prawami natury, niezależnie od nas
podmiotowy – ja transcendentalne kształtuje rzeczywistość
• Pozytywny opis przedmiotu transcendentalnego „Ich” (Ja) konstytuuje siebie jako „nie-ja”.
• Filozofia czynu.
• Fichte, jak Kant, mówi – podmiot jest aktywny. Kant natomiast nie zgodziłby się na stanowisko ontologiczne, na metafizykę. Kant mówi: „Nie mogę powiedzieć o rzeczy samej w sobie, bo ona jest dla mnie niedostępna”.
• Dla Fichtego prawdziwą rzeczywistością jest rzeczywistość podmiotowa.
• Kant: mogę poznawać strukturę mojego...